Adres:
Stary Cmentarz Żydowski
ul. Ślężna 37/39
53-301 Wrocław
tel. (071) 791-59-04
Godziny otwarcia:
Codziennie od 10.00 do 18.00
dy przechodzimy przez bramę Starego Cmentarza Żydowskiego, zostawiając za sobą zgiełk uliczny, ruch, i spaliny, znajdujemy się nagle w oazie ciszy, odciętej od miasta wysokim murem. Stare, porośnięte mchem nagrobki kryją się wśród bluszczu i paproci, w zielonkawym świetle przesączającym się przez liście drzew. Ostatniego pochówku dokonano tu ponad pół wieku temu, jednak wciąż nie sposób nie podziwiać przepychu, z jakim dawni mieszkańcy Wrocławia wybierali się w ostatnią podróż. To miejsce ma szczególną atmosferę, która uszanowali nawet naziści — w czasie wojny zniszczyli tylko kilka nagrobków.
Cmentarz założono w 1856 r., jednak najstarszym prezentowanym nagrobkiem jest pomnik wystawiony 4 sierpnia 1203 r. na Przedmieściu Oławskim rabbiemu Dawidowi, przeniesiony tu wraz z innymi średniowiecznymi nagrobkami. Każdy nagrobek skrywa historię ludzkiego życia, a razem stanowią swoistą kronikę, pięknie opowiadaną przez zakochanego w tym miejscu przewodnika. Jest to kronika nie tylko społeczności żydowskiej, ale całego niemieckiego Wrocławia, którego najważniejsze osobistości i sławy możemy spotkać wśród nazwisk na nagrobkach. I tak znajdziemy tu grób Ferdinanda Lassalle (1825–1863), który zanim zginął w pojedynku o kobietę, współpracował z Marksem i Engelsem i stworzył pierwszą niemiecką partię robotniczą. Pochowani są tu również rodzice bł. Edyty Stein, zamordowanej w Oświęcimiu, oraz rodzice noblisty Fritza Habera, którego makabrycznym badaniom na więźniach zawdzięczamy pierwsze gazy bojowe, i jego żony Clary Immerwahr, pierwszej kobiety, która uzyskała na Uniwersytecie Wrocławskim tytuł doktora, a która dowiedziawszy się o eksperymentach męża popełniła na znak protestu samobójstwo. Znajdziemy tu też pomniki wielu sław naukowych, min. Braci Cohn, Ferdynanda i Hermanna, światowej sławy botanika i wybitnego okulisty, Leopolda Awerbacha, którego nazwisko i dokonania zna każdy biolog, czy Heinricha Graetza, twórcy słynnej szkoły historycznej. Warto odwiedzić ten przepiękny zakątek i usłyszeć historie ludzi, których tu pochowano.
